Een huis kopen met een studieschuld.

Ik ben een starter op de woningmarkt  

De eerste stap bij het kopen van een huis is bepalen hoeveel geld je hebt om een woning te kopen. Oftewel: wat is je budget? Je budget wordt voor een groot deel bepaald door de hoogte van de hypotheek die je kan afsluiten.   

Twijfel je of je met een studieschuld een hypotheek kan afsluiten en dus een huis kan kopen? Geen zorgen: een studieschuld hoeft jouw eerste eigen huis niet in de weg te staan.   

Hoe ziet mijn hypotheekberekening met een studieschuld eruit?  

 Een huis kopen met een studieschuld is zeker mogelijk. Om te begrijpen wat een studieschuld betekent voor het kopen van je eerste woning kijken we naar de hypotheekberekening.   

 Een hypotheekverstrekker, in veel gevallen een bank, kijkt naar je inkomen en je openstaande schuld(en). Deze twee bepalen hoeveel jij maximaal kan lenen. Waarom? Om te voorkomen dat je maandlasten te hoog worden en je de lening niet meer kan terugbetalen.   

Banken zijn wettelijk verplicht om zich aan de normen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) te houden. Deze normen bepalen hoeveel je iedere maand maximaal mag uitgeven aan hypotheeklasten.  

Heb je nog een studieschuld openstaan? Dan moet je hier maandelijks op aflossen. Dit betekent dat je minder geld overhoudt voor de maandelijkse hypotheeklasten en dus minder kan lenen.  

 Hoeveel je met een studieschuld precies kan lenen, bereken je makkelijk online. 

Een studieschuld aflossen naast een hypotheek  

 Bij het berekenen van je maximale hypotheek houdt de bank dus rekening met het maandelijkse bedrag dat je moet terugbetalen aan de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Met een paar simpele rekenvoorbeelden laten we zien hoe dit werkt.   

 Ik heb een studieschuld met basisbeurs (vóór 1 september 2015)  

 Bij het aanvragen van een hypotheek kijkt de bank naar je aflosperiode, de periode waarbinnen je jouw studieschuld moet terugbetalen.  Ben je vóór 1 september 2015 begonnen met studeren? Dan val je onder het oude stelsel en heb je een aflosperiode van 15 jaar.

 Rekenvoorbeeld:  

DUO gaat ervan uit dat je per maand 0,65% van je studieschuld aflost. Stel: je hebt een studieschuld van €16.000. Dan los je dus iedere maand 0,65% van €16.000 euro af. Dat komt neer op €104. Dit bedrag moet je dus apart leggen voor het aflossen en kan je niet meer besteden aan de kosten van een hypotheek.  

 Ik heb een studieschuld volgens het leenstelsel (na 1 september 2015)  

Ben je na 1 september 2015 begonnen met studeren? Dan heb je geen basisbeurs en moet je jouw studieschuld aflossen binnen 35 jaar.   

 Rekenvoorbeeld:  

DUO verwacht dat je per maand 0,35% van je studieschuld aflost. Stel: je hebt een studieschuld van €16.000. Dan betaal je per maand €56. Dit is het bedrag dat je dus niet meer kunt besteden aan hypotheeklasten.   

 Kijk dus goed onder welk stelsel je valt, omdat dit bepaalt hoeveel je maximaal kan lenen.

Een startershypotheek aanvragen

Vraag je voor de eerste keer een hypotheek aan? Dan wordt dit een startershypotheek genoemd. Je kunt als starter kiezen uit twee hypotheekvormen: annuïtair of lineair. Tijdens het hypotheekgesprek vraagt de adviseur of je al schulden zoals een studieschuld hebt. 

 Iedere lening die langer dan één maand loopt en boven de €250 is wordt geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). De hypotheekadviseur kan dan inzien dat je al een schuld hebt waardoor je iedere maand minder te besteden hebt. En waardoor je dus minder aan een hypotheek kunt uitgeven.  

 Een studieschuld wordt niet opgenomen in het BKR-register. Misschien vraag je je daarom af: is het verplicht om een studieschuld aan te geven? Ja, als je een hypotheek gaat aanvragen is het verplicht om eerlijk te zijn over je studieschuld. 

Meld je je studieschuld niet? Dan worden je maandlasten niet realistisch ingeschat. Het gevolg is dat je straks met een hypotheek zit die je misschien wel helemaal niet kan betalen.   

 Een ander nadeel van het verzwijgen van je studieschuld is dat je recht op een hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) vervalt als blijkt dat je toch een schuld bij DUO hebt openstaan.   

Goed om te weten: sinds 2021 kan een hypotheekadviseur bij de DUO navragen of je een studieschuld hebt. Daar is wel jouw toestemming voor nodig.    

Eerst mijn studieschuld aflossen en dan pas een huis kopen?  

Hypotheekverstrekkers keken voorheen bij het berekenen van je maximale hypotheek naar het totaalbedrag dat je oorspronkelijk geleend hebt bij DUO. Maar sinds 2024 is dit veranderd. Hoe zit dat precies?

Rekenvoorbeeld:

Tot 31 december 2023:

Stel: je had een studieschuld van €16.000, maar hebt al €12.000 afgelost. Dan rekende een hypotheekadviseur bij je hypotheekaanvraag alsnog met een studieschuld van €16.000 om te bepalen wat je per maand aan je studieschuld betaalt.   

Vanaf 1 januari wordt er juist gekeken naar wat je écht maandelijks betaalt. Als je extra hebt afgelost is dat bedrag lager, waardoor je dus meer ruimte hebt voor een hypotheek en zo meer kan lenen. Dat klinkt een stuk eerlijker.

Goed om te onthouden. Als je bijna klaar bent met aflossen kan het aantrekkelijk zijn om je studieschuld eerst helemaal af te lossen vóór je een hypotheek aanvraagt. Door het laatste deel van je schuld af te lossen, vervalt de maandelijkse verplichting en kan je meer lenen.   

 Check. Wat is mijn volgende stap?  

 Nu duidelijk is hoe een maximale hypotheek wordt berekend, weet je dat je door een studieschuld minder kunt lenen. Hoeveel minder hangt af van de periode waarin je gestudeerd hebt en natuurlijk hoe hoog je studieschuld is. Gelukkig weet je nu dat ook er met een studieschuld genoeg mogelijk is.